شاخصه‌ها و زمینه‌های تأثیرگذار بر تحولات لباس ایران از لباس اروپا در دوره‌ی دوم قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی گروه مهندسی نساجی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر

2 گروه مهندسی نساجی ، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران، ص، پ، 163

چکیده

مطالعه تاریخی لباسهای قاجار نشان داد که به لحاظ سفرهای زیاد پادشاهان قاجار به فرنگ، الگوگیری از فرهنگ اروپا امری بدیهی بود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی شاخصه‌ها و زمینه‌های تأثیرگذار بر تحولات لباس ایران از لباس دولتهای انگلیس و فرانسه در اروپا بود که به بررسی پوشاک دوره دوم قاجار به موازات سلسله های معاصر آن در اروپا می پردازد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی است. سوال اصلی این تحقیق آن است که در تحولات لباس دوره دوم قاجاریه، کدام زمینه ها و شاخصه های لباس های اروپایی تاثیرگذار بوده اند که از ضروریات این تحقیق است. نتایج بررسی تطبیقی تصاویر لباسها میان پوشاک پادشاهان قاجار ایران و اروپا نشان داد که ارتباطات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دولتها بیشترین تغییر در لباسهای زنانه و مردانه داشته بطوریکه طرح و سیلوئت و رنگ لباسهای شاهان دوره دوم قاجار، کاملا متاثر از پوشاک اروپایی دولتهای انگلیس و فرانسه هم عصرشان بوده است. در سال 1840 بیشترین رنگها در لباس مردان و زنان شامل کت ها به رنگهای سیاه و سفید و خاکستری، سبز، نخودی، آبی، قرمز و شلوارهای آبی و ارغوانی از پارچه های ابریشمی بود. در اواخر دوره ناصری رنگها سفید، سیاه، سبز مایل به آبی، قهوه ای، صورتی، کرم، حنایی،خاکستری ، سرمه ای، زمردی، قرمز، بنفش و آبی سلطنتی بود. دوره مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمد شاه، رنگ های سبز مایل به آبی، سفید، آبی، صورتی، قهوه‌ای، کرم، حنایی، خاکستری، سرمه‌ای، زمردی، قرمز، بنفش کاربرد داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Characteristics and contexts affecting the evolution of Iranian clothing from European clothing in the second Qajar period

نویسندگان [English]

  • Ali Arshi 1
  • saeide Nouri tabar 2
1 Department of Textile Engineering, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran
2 Department of Textile Engineering, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran
چکیده [English]

The historical study of Qajar clothes showed that in terms of the many trips of the Qajar kings to Farang, it was obvious to imitate the European culture. The purpose of this research was to investigate the factors and factors affecting the evolution of Iranian clothing from the clothing of the British and French governments in Europe, which examines the clothing of the second Qajar period in parallel with its contemporary dynasties in Europe. The current research is applied in terms of purpose and descriptive in terms of method. The main question of this research is that which fields and characteristics of European clothes were influential in the evolution of the clothing of the second Qajar period, which is one of the necessities of this research. The results of the comparative analysis of the images of the clothes between the clothes of the Qajar kings of Iran and Europe showed that the political, cultural and economic relations of the governments had the most changes in women's and men's clothes, so that the design, silhouette and color of the clothes of the second Qajar kings were completely influenced by the European clothes. The governments of England and France were the same era. In 1840, the most colors in men's and women's clothing included coats in black, white, gray, green, pea, blue, red, and blue and purple pants made of silk fabrics. At the end of the Nasrid period, the colors were white, black, blue-green, brown, pink, cream, fawn, gray, navy, emerald, red, purple and royal blue. During the period of Muzaffaruddin Shah, Mohammad Ali Shah and Ahmad Shah, blue-green, white, blue, pink, brown, cream, fawn, gray, navy, emerald, red, and purple colors were used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • clothes
  • Qajar
  • Europe
  • Design
  • silhouette
]1[. اسدی، ا.، مد و لباس دوره قاجار و تاثیر فرهنگ غرب بر آن، دانشکده هنر و معماری دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق، 1394.
]2[. زارع نیکوپرور یزدی، ا.، داودی رکن آبادی، ا.، نایب زاده، ش.، حاتمی نسب ، ح .، آسیب شناسی طراحی پارچه و لباس در ایران، علوم و فناوری نساجی، 1399، دوره 9، شماره پیاپی 35، صفحه 16-5.
]3[.ولی پور، پ.، سیاری، م.، بررسی تاثیرعنوان برند، آگاهی برند، نگرش برند، شهرت برند روی عملکرد برند در صنایع پوشاک، علوم و فناوری نساجی، 1399، دوره 10، شماره پیاپی 30، صفحه 38-31.
]4 [.کنجکاو منفرد ، آ. ر.، حاتمی نسب، ح.، رئیسی سرتشنیزی، ه.، حدادیان، ز.، بررسی تأثیر گروه همسالان بر رفتار خرید آنی مصرف کنندگان پوشاک ورزشی، علوم و فناوری نساجی،1400، دوره 10، شماره پیاپی 37، صفحه 42-33.
]5 [.مکنزی،م .، تدین ،آ.، گرایش های طراحی لباسً ، ،انتشارات کتاب آبان ، چاپ پنجم، تهران،1397.
]6[.اباذری، م .، طیبی، ح .، مطالعه تطبیقی پوشاک بانوان قاجار قبل و بعد از سفر ناصرالدین ​شاه به فرنگ (مطالعه موردی: لباس سنتی و لباس تجدد بانوان)، پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان :بهار و تابستان ( علمی ترویجی )، 1396، شماره 13، صفحه 15 تا 30.
 
]7[.فربود، ف.، ًبررسی تاثیرات و پیامدهای انقلاب صنعتی اروپا بر هنر–صنعت نساجی ایران در دوره قاجار.، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس. 1389.
]8[. طلوعی، م .، هفت پادشاه: ناگفته‌ها از زندگی و روزگار سلاطین قاجار ، چاپ پنجم ، جلد دوم ، نشر علم ،تهران،1398.
]9[. رازی، ع.، تاریخ کامل ایران: از تاسیس سلسله ماد تا انقراض قاجاریه، چاپ چهاردهم، تهران: اقبال،1377.
]10[. تجلی پور، م.، دایره المعارف دانش بشر، انتشارات امیرکبیر تهران،  ، صفحه1730، نوبت چاپ :اول، 1349.
]11[. آتابای، ب.، نگاهی به گوشه هایی از تاریخ ایران، تهران: نتشارات دنیای کتاب، صفحه274، شابک 10 رقمی: 9645870720، نوبت چاپ :اول،1377.
]12[. بزرگمهر، ش.، ًتاریخ لباس 5000 سال پوشاک زنان و مردان جهان  ً، چاپ ششم ، انتشارات توس، تهران،1393.
]13[. بیانی، خ. پنجاه سال تاریخ در دوره ناصری، جلد چهارم و پنجم، بخش نامه ها و دستورالعمل ها، و فرامین ناصرالدین شاه. (چاپ اول). تهران، علم.1375.
]14[. غنی زاده، ع.، تحول پوشاک در دوره قاجار، مجله نساجی و فرش ماشینی کهن ، 1399.
]15[. غیبی ، م .، ًهشت هزار سال پوشاک اقوام ایرانی ً،چاپ سوم، تهران، انتشارات هیرمند،1388.
[16] https://iranantiq.com/collection/foreign-coin/europe/france/louis-philippe-I selected section description/2020.
[17] https://en.wikipedia.org/wiki/Charles X of France Cross-wiki upload from en.wikipedia.org/2016/22.
[18]https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2017.