معرفی روشی جدید برای بهبود خواص رنگی کالای پنبه‌ای با کاربرد دیپ یوتکتیک اوره هیدروکلراید/ اتیلن دی آمین به عنوان یک ماده‌ی متورم کننده‌ی درون کریستالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان

2 دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

جهت بهبود خواص و رفع محدودیت‌های ذاتی موجود در الیاف پنبه به‌عنوان مهم‌ترین لیف طبیعی پلیمری موجود در جهان به خصوص در زمینه جذب رنگ، کاربرد مواد شیمیایی زیست سازگارتر مانند دیپ یوتکتیک‌ها به‌عنوان محیطی برای اصلاح کالای پنبه‌ای برای اولین بار در این مطالعه پیشنهاد شده ‌است. دیپ یوتکتیک اوره هیدروکلراید / اتیلن دی آمین با داشتن خواص منحصر بفردی نظیر قابلیت ایجاد تورم بدون ایجاد انحلال و در نتیجه عدم تأثیر احتمالی منفی بر استحکام، داشتن ویسکوزیته‌ی پائین و شرایط آسان کاربرد مورد توجه قرار گرفته است. با تهیه دیپ یوتکتیک اوره هیدروکلراید / اتیلن دی آمین با نسبت مولی 1/3 و کاربرد آن در دمای محیط و مدت زمان مشخص بر روی پارچه‌ی پنبه‌ای، روشی جدید برای اصلاح خواص کالای پنبه‌ای معرفی گردید. تغییرات ایجاد شده در خواص منسوج اصلاح شده به روش‌های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. تغییر در خواص فیزیکی و مکانیکی نظیر میزان تورم، استحکام، درصد ازدیاد طول و تغییرات در سطح مقطع نمونه‌ بررسی و مقدار جذب رنگ با محاسبه مقدار K/S نمونه‌های رنگ شده با رنگزای مستقیم کنگورد، سرعت رنگرزی، مدت زمان نیمه رنگرزی، محاسبه و با نمونه‌های عمل شده در محلول‌های مجزای شامل هیدروکسید سدیم، اتیلن دی آمین و نمونه‌ی شاهد(عمل نشده) مقایسه شد. در نهایت تغییرات در خواص شیمیایی نظیر تغییرات در کریستالینیتی با استفاده از روش پراش اشعه ایکس ارزیابی شد. نتایج به‌دست آمده اثربخش بودن اصلاح کالای پنبه‌ای بدون ایجاد تغییرات منفی در خواص مطلوب لیف را تأیید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

a new method to improve dyeing properties of cotton substrate by the introduction of urea hydrochloride / ethylene ‌diamine deep eutectic solvent as an intra crystalline swelling agent

نویسندگان [English]

  • Elham Farazandemehr 1
  • Akbar Khoddami 2
  • Mohammad Dinari 3
1 PhD student of Esfahah university of technology, textile engineer faculty
2 Faculty of Textile Engineering, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Faculty of Chemistry, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
چکیده [English]

In this study, using more bio-compatible solutions, deep eutectic solvents, are recommended to improve the properties of cotton fibers chiefly dye uptake. Urea hydrochloride/ethylene diamine eutectic solvent was used due to its unique properties in case of ability to cause swelling without any structural destruction and negative effect on the strength of cotton substrate, low viscosity and ease of use. This eutectic solvent was synthesized with a molar ratio of 1/3 respectively for Urea hydrochloride and ethylene diamine and applied on a cotton fabric at room temperature in a shaker for 2 hours. The variation of physical and mechanical properties of modified cotton fabrics in a term of strength, percentage of elongation, degree of swelling (cm3/100g) and gloss value were measured. Also cross- sections of fibers in treated samples were evaluated by SEM images. Dyeing properties of dyed modified samples (with congored) including K/S values, dyeing speed and half dyeing time were calculated. All of the results compared with samples treated in sodium hydroxide solution (160 g/L) and ethylene diamine(pure) as a reference and untreated sample as a control. Finally, changes in chemical properties such as crystallinity were evaluated using X-ray diffraction method. The obtained results confirm the effectiveness of this new approach in modifying of cotton fabrics without any negative changes in the desired properties of the fiber.

کلیدواژه‌ها [English]

  • deep eutectic solvent
  • urea hydrochloride /ethylene diamine
  • NaOH
  • ethylene diamine
  • cotton substrate
]1[ احمدیه، م.، بداغی، ف.، خلأهای قانونی و انحرافات اجتماعی، کتاب بانوان، تهران، 1381.
]2[ آدمیان، م.، عظیمی هاشمی، م.، صنعتی شرقی، ن.، تحلیل جامعه شناختی سبک پوشش بانوان، فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، سال سوم، شماره چهارم،1391.
]3[ اسفیدانی، م.، بررسی رفتار خرید اجتماعی مد در بازار پوشاک تهران، فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، 1393.
]5[ الهی، م.، طراحی لباس تأثیر و تدابیر خطی، انتشارات جمال هنر، 1393.
]6[ زارع نیکوپرور یزدی، ا.، داودی رکن آبادی، ا.، نایب‌زاده، ش.، حاتمی نسب، ح.، آسیب شناسی طراحی پارچه و لباس در ایران، دوره 9، شماره 3، شماره پیاپی 35، ص 5-16، 1399.
]7[ باکاک، ر.، مهاجر، م.، صورت­بندی­های فرهنگی جامعه مدرن، تهران، انتشارات آگاه،1386.
]9[ بشیریه، ح.، جامعه‌شناسی سیاسی، تهران، نی، چاپ هفدهم، 1388.
]11[ ذکایی، م.، فرهنگ مطالعات جوانان، تهران، نشر آگه، 1386.
]12[ جعفری، فهیمی، ماهنامه تدبیر، شماره ،172،1379.
]13[ جوادی یگانه، م.، دو راهی‌ اجتماعی، رساله دکتری‌ جامعه‌ شناسی‌ دانشگاه‌ تربیت‌ مدرس،‌1383.
]14[ جوادی یگانه، م.، کشفی، ع.،  نظام نشانه‌ها در پوشش، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی بانوان، سال دهم، شماره 38، 1386.
]15[ جوادی یگانه، م.،  پوشش بانوان در سینمای پس از انقلاب اسلامی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 4، شماره 11، 63، 1387.
]16[ حمیدی، ن.، فرجی، م.، سبک زندگی و پوشش بانوان در تهران، نشریه تحقیقات فرهنگی ایران،  دوره 1، شماره 1، 65، 1387.
]17[ حیدرزاده، ک.، نوروزی، ا.، بررسی پیچیدگی ذهنی خرید بر شناخت محصولات فایده باور و محصولات لذت‌جویانه در فرایند تصمیم‌گیری خرید مصرف‌کنندگان، پژوهش‌های مدیریت، شماره 87، 1389.
]18[ خواجه نوری، ب.، روحانی، ع.، هاشمی، س.، گرایش به حجاب و سبک های متفاوت زندگی (مطالعه موردی: بانوان شهر شیراز)، جامعه شناسی کاربردی، دوره 23، شماره 3، پیاپی 47، 1391.
]19[ دادور، ا.، حدیدی، ا.، مطالعه تطبیقی بانوان اشکانی و یونانی در دوران هلنیستی، پژوهش بانوان، شماره 1، 109- 128، 1388.
]20[ دبیرخانه شورای عالی جوانان (1374)، «منشور تربیتی نسل جوان»، تهران، انتشارات دبیرخانه­ی شورای عالی جوانان.
]21[ ذکایی، م.، خرده‌فرهنگ سبک زندگی و هویت، مجله رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 21-20، 1381.
]22[ ذوالفقاری، م.، بررسی تأثیر عوامل اجتماعی اقتصادی و فرهنگی بر سبک زندگی و الگوی مصرف افراد در شهر تهران: مطالعه موردی مناطق شمال مرکز و جنوب شهر تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، 1389.
]23[ رفیع‌پور، ف.، آناتومی جامعه، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجم، 1387.
]24[ ربّانی، ر.، جامعه شناسی جوانان، تهران، آوای نور، 1380.
]25[ رجالیف، م.، مستاجران، م.، لطفی، م.، نگرش دانشجویان دختر دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به حجاب و پوشش بانوان و برخی عوامل مؤثر بر آن، تحقیقات نظام سلامت، دوره 8، شماره 3، 424-430، 1391.
]26[ رجبی، س.، برررسی میزان رعایت حجاب برتر در دانشجویان و تاثیر آن بر شادکامی، علمی ترویجی، شماره 25، 7- 26، 1389.
]27[ روستا، ا.، داور، و.، ابراهیمی، ع.، مدیریت بازاریابی، انتشارات سمت، 1383.
]28[ زاهد، س.، دشتیه، ع.، گرایش دانشجویان به انواع حجاب، مجله­ی مطالعات اجتماعی ایران، شماره 1، 101- 124، 1385.
]29[ سازگارا، پ.، نگاهی به جامعه‌شناسی با تأکید بر فرهنگ، تهران، کویر، چاپ اول، 1377./
]30[ سلیمی، ف.، پوشش ایرانیان در بستر تاریخ مردم‌شناسی، تهران، نشریه رشد، شماره 42، 1388.
]31[ سهراب زاده, م.، منوچهری فر، ا.، جامعه شناسی پوشش تاثیر جهانی شدن بر پوشش بانوان در کشورهای اسلامی، دومین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، تهران، موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان، 1395.
]32[ شریعت پناهی، س.، اروپایی‌ها و لباس ایرانیان، نشر قومس، 1372.
]33[ شفرز، ب.، راسخ، ک.، مبانی جامعه­شناسی جوانان،  تهران، نشر نی، چاپ دوم، 1383.
]34[ شهابی، م.، ذکایی، م.، فرخی، ع.، تعلق به خرده­فرهنگ جوانان در شهر تهران، مطالعات جوانان. شماره 12، 1387.
]35[ صارمی، ن.، انحرافات اجتماعی و خرده فرهنگ های معارض، دانشگاه علوم انتظامی ناجا، 1379.
]36[ صالحی امیری، س.، مفاهیم و نظریه های فرهنگی، انتشارات ققنوس، 1386.
]37[ طباطبایی، س.، غنیمت، ا.، بررسی رفتارهای مشتری در بازاریابی چند مجرایی با تاکید بر اعتماد مشتریان،  ششمین همایش ملی تجارت و اقتصاد الکترونیکی، 1391.
]38[ عبدالوند، م،. نیک‌فر، ف.، بررسی رابطه میان درگیری ذهنی محصول و تعهد به نام و نشان تجاری (برند)، مدیریت بازاریابی، شماره 13، 1390.
]39[ داوری، ع.، رضازاده، آ.، مدلسازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، جلد دوم، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی،1393.